درمان دارویی و فوری سردرد و میگرن
این گروه از داروها برای کاهش علائمی که همراه با سردرد بروز می‌کنند، تجویز می‌شوند. برخی از این علائم شامل دردهای مرتبط با سردرد و یا حالت تهوع و استفراغ ناشی از سردردهای میگرنی می‌باشد. بسیاری از این داروها را می‌توانید بدون تجویز پزشک خریداری کنید، اما برای تهیه برخی دیگر از انواع داروها حتماً باید نسخه پزشک را به همراه داشته باشید. زمانی که این داروها را مصرف می‌کنید از خوردن غذاها، نوشیدنی‌ها و داروهای کافئین‌دار پرهیز کنید. از مصرف داروهای حاوی باربیتورات‌ها (مانند بوتالبیتال) یا مخدرها (مانند کدئین) باید تا حد امکان پرهیز کنید. مصرف آسپرین برای کودکان توصیه نمی‌شود. بسیاری از داروهایی که در گروه داروهای تسکین دهنده علائم سردرد قرار می‌گیرند، نباید توسط کودکان مصرف شوند.
داروهای بدون نسخه
این داروها عبارتند از:
- آسپرین
- استامینوفن، پاراستامول
- ایبوپروفن
- سدیم ناپروکسن
داروهای نسخه‌ای
- آنتی‌متیک پرومتازین HCI (به صورت قرص، شربت، شیاف و یا تزریق)
- کلرپرومازین (به صورت شیاف)
- پروکلرپرازین (به صورت شیاف)
- تری متوبنزامید HCI (به صورت کپسول‌های تزریقی، شربت یا شیاف)
- متوکلوپرامید HCI ( به صورت شربت، قرص و یا تزریق)
- اندانسترون HCI (به صورت شربت، قرص / قرص‌های شکستنی و تزریق)
- آنتی هیستامین سیپروهپتادین HCI (به صورت قرص و شربت)
- دیفن هیدرامین HCI (به صورت قرص، شربت و ژل مایع)
توجه: ممکن است پزشک برای بیمارانی که بیش از دو بار در هفته از داروهای تسکین دهنده علائم سردرد استفاده می‌کنند، داروهای پیشگیری از سردرد را توصیه کند. علاوه بر این، درمان‌های غیر دارویی مانند ورزش، خواب کافی (حداقل 8 ساعت در طول شب)، مصرف آب به میزان کافی (6 تا 8 لیوان در روز) و رژیم غذایی خاص می‌تواند دفعات حملات سردرد را کاهش داده و نیاز به مصرف داروهای تسکین دهنده درد را برطرف سازد.
درمان فوری سردرد
این داروها در مراحل اولیه بروز سردردهای میگرنی مصرف می‌شوند تا روندی را که باعث بروز سر درد شده است، متوقف سازند. بعلاوه، این داروها علائم سردرد مانند حالت تهوع / استفراغ و حساسیت به نور و صدا را نیز کاهش می‌دهند. این گروه از داروها در صورتی که در هنگام بروز اولین نشانه‌های میگرن مصرف شوند، بیشترین اثربخشی را دارند. برخی از داروها نباید در مرحله اولیه بروز میگرن مصرف شوند. توصیه می‌‌کنیم در مورد مصرف داروها با پزشک خود مشورت کنید. زمانی که سردرد، مخصوصاً سردردهای میگرنی بیشتر از 24 ساعت طول می‌کشد و مصرف دارو در کاهش حملات درد موثر واقع نمی‌شود، مصرف داروهایی که در بخش تزریقات مورد استفاده قرار می‌گیرند، توصیه می‌شود. بخش تزریقات به اتاق‌هایی خاص در بیمارستان‌ها و کلینیک‌ها گفته می‌شود که برای تزریق داروهای درون وریدی مورد استفاده قرار می‌گیرد و تحت نظارت و کنترل پرستاران قرار دارد. استفاده از درمان‌های فوری سردرد برای کودکان توصیه نمی‌شود.
داروهای مورد استفاده در درمان فوری سردرد
این داروها عبارتند از:
- ارگات
- دی هیدرو ارگوتامین
- مزیلات
- تریپ تان‌ها
- سوماتریپتان سوکسینات
- زولمی تریپتان
- ریزاتریپتان
- ناراتریپتان HCI
- آلموتریپتان مالات
- فرواتریپتان سوکسینات
- التریپتان هیدروبرومید
تأثیر مصرف بیش از حد دارو بر سردرد
افراد مبتلا به میگرن دارای یک الگوی روزانه (یا تقریباً منظم) سردرد هستند. در برخی از بیماران حملات سردردهای میگرنی تا حدی تکرار می‌شود که سردرد آن ها شروع و پایان مشخصی ندارد. بروز سردردهای مداوم و یا شدید می‌تواند ناشی از مصرف بسیار زیاد داروهای تسکین دهنده سردرد باشد. مصرف روزانه یا تقریباً منظم داروهایی مانند آسپرین، استامینوفن، ایبوپروفن، مخدرها، باربیتورات‌ها و داروهای کافئین‌دار که بدون تجویز پزشک قابل خریداری هستند و همچنین داروهایی مانند تریپتان‌ها که برای تهیه آن‌ها دستور پزشک لازم است، عملکرد آن قسمت از نواحی مغز که ارسال پیام‌های درد به سیستم عصبی را تنظیم می‌کنند، مختل می‌سازد و سبب تشدید سردرد می‌شود. بعلاوه، مصرف بیش از حد دارو اثربخشی داروهای پیشگیری از سردرد که توسط پزشک تجویز می‌شود را کاهش می‌دهد. عود کردن سردرد ممکن است به دلیل مصرف داروهای آزاد یا تجویزی تسکین دهنده درد به میزان بیش از دو روز در هفته باشد. اگر داروهای آزاد یا تجویزی برای درمان فوری سردرد بیش از حد مصرف شوند، ممکن است با اتمام اثر آخرین دوز دارو، سردرد میگرنی دوباره عود کند و در نتیجه مصرف دارو به طور صعودی افزایش یافته و شدت سردرد نیز بیشتر شود. در چنین مواردی زمانی که مصرف دارو متوقف می‌شود، درد در یک بازه زمانی 6 تا 12 هفتگی رفع می‌گردد.
توصیه‌های مفید برای کنترل سردرد
- در مورد نوع سردرد و روش درمان آن مطالعه کنید و خانواده خود را نیز مطلع سازید.
- به الگوی بروز سردردتان توجه کنید.
- از پزشک خود بخواهید که در زمینه سر درد، دستورالعمل‌های کتبی را به شما ارائه کند تا در هنگام وقوع سردرد از آن‌ها پیروی کنید.
- مصرف داروهای درمان فوری سردرد آزاد و تجویزی را به دو روز در هفته محدود کنید. مصرف بیش از حد این داروها می‌تواند سردردتان را افزایش دهد.